donderdag 24 januari 2008

Taal bestaat niet meer

FAIRBANKS (ANP) - Met de dood van de 89-jarige Marie Smith Jones uit Alaska is de Eyak-taal uitgestorven. De vrouw was de laatste die de eigen taal van haar volk vloeiend beheerste, bevestigde een taalkundige van de universiteit van Alaska in Fairbanks.
De wetenschapper werkte jarenlang met Smith Jones samen om de taal vast te leggen voor het nageslacht. Eyak behoort tot de zogenoemde Athabaskische familie, waaronder ook het Apache en Navajo vallen.
Jones had negen kinderen die geen van allen Eyak leerden. Bijna twintig andere talen van de oerinwoners van Alaska dreigen eveneens te verdwijnen, meldden media woensdag.

(Uit de Wikipedia: Eyak (Eyak: I.ya.q) is een indiaanse met uitsterven bedreigde taal die werd gesproken door de Eyak in Alaska. De taal had nog slechts één moedertaalspreekster: Marie Smith uit Cordova.
Het Eyak maakt deel uit van de Athabaskisch-Eyaktalen, zelf een subfamilie van de Na-Denétalen. Het uitsterven van het Eyak is te wijten aan zowel het tegenwerken van indiaanse talen door de Amerikaanse overheid in het verleden als de migratie van de Tlingit naar gebieden die traditioneel bewoond werden door de Eyak. Veel Eyak zijn in de 19e en 20e eeuw overgestapt van hun moedertaal naar het Engels of het overigens verwante Tlingit. Eyak gold als een van de best bekende zwaarbedreigde talen en mevrouw Smith gold als een symbool in de strijd tegen het uitsterven van talen. De linguïst Michael Krauss heeft het Eyak geleerd, en Smith en Eyak probeerden de taal aan anderen te onderwijzen om haar voor uitsterven te behoeden.
Overigens geeft de laatste status van het Eyak aanleiding tot een interessante taalfilosofische discussie: wanneer is een taal uitgestorven? Het is immers een te verdedigen standpunt dat iemand die de enig overgebleven spreker van een taal is geen gespreksparter meer heeft voor zijn of haar taal, en aangezien de functie van taal communicatie is, de taal in kwestie haar functie heeft verloren en dus als uitgestorven kan gelden.)

Misschien is het nog leuk om te vermelden dat een andere Wikipedia-melding melding maakt van het feit dat Mary Smith Jones een ‘zware rookster’ was, en dat ze, 89 jaar oud, aan ‘natuurlijke oorzaken’ overleed. Ze stierf op 21 januari j.l. Het is bijna alsof ze willen zeggen: had toch wat minder gerookt, mevrouw, voor het Eyak!

Geen opmerkingen: