Van wanneer en van wie is deze kaart? Ik weet dat hij in elk geval van vóór 1590 moet zijn, want Plancius tekende in dat jaar een kaart waarop heel Noord-Amerika erop stond. Dat Australië er niet goed bijligt, is logisch. Pas rond 1800 werden de kustlijnen daarvan duidelijk (zie hier).Maar wie deze kaart heeft gemaakt (of nagemaakt) weet ik niet. Hij is gemaakt na 1507, het jaar waarin Waldseemüller zijn wereldkaart maakte, en vóór (laat ons zeggen) 1550.
3 opmerkingen:
Ik denk dat je ten onrechte aanneemt dat goed voorbeeld (Plancius) ook wel goed zou doen volgen. Maar de Westkust van Noord-Amerika was lange tijd niet interessant, dus daar hoefde je als cartograaf niet je best op te doen. Gewoon een leuk eiland maken van Californië. Wat wel telt: de naam Nova Hollandia voor Australië - die komt van Abel Tasman, die het in 1644 ontdekte. En dan de redelijk correcte vormen van Japan, Korea, "Noord- en Oost-Tartarije" (Nicolaas Witsen, 1692!), de "buitengewesten" van Indonesië, de Filipijnen en ik denk zelfs de Marianen (Ladrones). Die staan er allemaal als vanzelfsprekend op. Dat brengt 'm samen met de typografie en de kitscherige mythologische voorstellingen wel in de buurt van 1700.
Ah, dit had ik eerder moeten doen. Google "De Aard-kloot volgens de hedendaagse gedaante" en dan vind je hier een toeschrijving: Willem & Jan Goeree. En als jaar 1730.
Verdomd, dat ik Nova Hollandia gemist heb! Dat wist ik, Abel Tasman!
Ik dacht eigenlijk dat deze kaart namaak zou zijn, ik vermoedde zelfs uit de 19e eeuw, al zouden ze dan natuurlijk wel ‘heedendaagse’ gespeld hebben.
Maar in 1730 wisten ze toch zo langzamerhand wel hoe de westkust van Noord-Amerika eruit zag? Eigenlijk is het een smet op de Nederlandse cartografie-historie.
Een reactie posten